Zrozumieć, Oswoić, Odzyskać Spokój.
Lęk to naturalna i fundamentalna emocja, która w swojej pierwotnej roli ma nas chronić przed zagrożeniem. Problem pojawia się jednak wtedy, gdy staje się zbyt intensywny, częsty, paraliżujący i zaczyna utrudniać codzienne życie, wpływając na każdy jego aspekt.
W SERENITAS wierzymy, że zrozumienie lęku to pierwszy krok do jego oswojenia. Pamiętaj: lęk to nie słabość – to sygnał. Z pomocą można go zrozumieć i odzyskać spokój.
Lęk to stan wewnętrznego napięcia, obawy lub niepokoju, który często pojawia się bez wyraźnej, racjonalnej przyczyny lub jest nieproporcjonalny do realnego zagrożenia. W przeciwieństwie do strachu, który jest reakcją na konkretne niebezpieczeństwo, lęk bywa bardziej rozproszony i trudny do zdefiniowania.
Lęk
W nadmiarze i gdy staje się przewlekły, lęk może prowadzić do rozwoju różnych zaburzeń lękowych, takich jak:
- Fobie: Silny, irracjonalny lęk przed konkretnymi sytuacjami, przedmiotami lub zwierzętami.
- Ataki paniki: Nagłe, intensywne epizody silnego lęku, którym towarzyszą objawy fizyczne.
- Lęk uogólniony (GAD): Chroniczne, nadmierne zamartwianie się różnymi aspektami życia.
- Lęk społeczny: Intensywny lęk przed sytuacjami społecznymi i oceną innych.
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne (OCD): Powtarzające się, natrętne myśli (obsesje) i przymusowe zachowania (kompulsje).
Objawy lęku – sygnały z ciała i umysłu
Lęk manifestuje się zarówno w sferze psychicznej, jak i fizycznej. Rozpoznanie tych objawów to pierwszy krok do zrozumienia problemu:
Objawy psychiczne:
- Ciągłe zamartwianie się i poczucie zagrożenia.
- Trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji.
- Wewnętrzne napięcie, drażliwość, niepokój.
- Obawy przed przyszłością, katastrofizowanie.
Objawy fizyczne:
- Przyspieszone bicie serca, kołatanie.
- Płytki, szybki oddech, uczucie duszności.
- Potliwość, drżenie rąk i mięśni.
- Bóle brzucha, nudności, biegunki lub zaparcia.
- Zawroty głowy, uczucie osłabienia.
Naturalny lęk jest potrzebny, ale kiedy staje się dominujący, to znak, że warto szukać wsparcia. Pomoc specjalisty jest wskazana, gdy:
- Lęk utrudnia codzienne funkcjonowanie – pracę, naukę, życie towarzyskie.
- Objawy trwają dłużej niż kilka tygodni i nie ustępują.
- Lęk prowadzi do unikania wcześniej lubianych sytuacji społecznych lub aktywności.
- Pojawiają się ataki paniki, które są trudne do opanowania.
- Cierpisz na bezsenność lub inne poważne zaburzenia snu z powodu zamartwiania się.
Jak radzić sobie z lękiem? Skuteczne strategie
Istnieje wiele skutecznych metod radzenia sobie z lękiem, od samodzielnych technik po profesjonalne wsparcie:
| Techniki relaksacyjne: | Ćwiczenia oddechowe, medytacja, techniki uważności (mindfulness) pomagają obniżyć napięcie. |
| Prowadzenie dziennika: | Zapisywanie myśli i emocji pomaga zidentyfikować wzorce lęku i lepiej je zrozumieć |
| Rutyna i małe cele: | Ustrukturyzowany dzień i stopniowe osiąganie małych celów dają poczucie kontroli i sprawczości |
| Rozmowa z zaufaną osobą: | Dzielenie się swoimi obawami z bliskimi może przynieść ulgę i poczucie wsparcia |
| Psychoterapia: | Szczególnie terapia poznawczo-behawioralna (CBT) jest bardzo skuteczna w pracy z zaburzeniami lękowymi |
| Leczenie farmakologiczne: | W niektórych przypadkach, pod ścisłą opieką lekarza psychiatry, leki mogą być ważnym elementem terapii |
Jak wspierać osobę doświadczającą lęku? Bądź obecny, nie oceniaj
Wsparcie bliskich jest nieocenione. Pamiętaj o kilku zasadach, by skutecznie pomagać:
Bądź cierpliwy: Nie oceniaj i nie zmuszaj do niczego. Lęk to realne doświadczenie.
Zapytaj: „Jak mogę Ci pomóc?” Pozwól osobie samej określić swoje potrzeby.
Daj przestrzeń i jednocześnie towarzysz: Pokaż, że jesteś obok, ale uszanuj potrzebę samotności.
Zachęcaj do skorzystania z pomocy specjalisty: Delikatnie, ale konsekwentnie motywuj do kontaktu z psychologiem lub psychiatrą.
Unikaj fraz: „Weź się w garść”, „To nic takiego”, „Nie masz się czym martwić” – banalizowanie problemu tylko pogarsza sytuację.
Gdzie szukać profesjonalnej pomocy? Nie zwlekaj!
116 123
bezpłatna infolinia, anonimowa, całodobowa, dostępna 7 dni w tygodniu.
800 702 222
Centrum Wsparcia dla Osób w Kryzysie.